Rối loạn tuyến giáp

Tuyến giáp sản xuất hormone điều chỉnh sự trao đổi chất, mức năng lượng và nhiệt độ cơ thể. Rối loạn tuyến giáp xảy ra khi tuyến sản xuất quá nhiều hormone (cường giáp) hoặc quá ít (suy giáp). Những tình trạng này ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ thể và có thể cản trở các hoạt động hàng ngày, nhưng chúng đáp ứng tốt với việc quản lý y tế thích hợp.

Tiến sĩ Adrian Mondry

Internal Medicine | Hypertension Specialist

Bác sĩ (FRG) | Bác sĩ Y khoa (HHU Düsseldorf) | MRCP (Luân Đôn) | Chuyên gia IM (ÄKNo) | Bác sĩ chuyên khoa tăng huyết áp (DHL)

Triệu chứng Nguyên nhân Chẩn đoán Điều trị Phòng ngừa FAQ

Các triệu chứng của rối loạn tuyến giáp

Các biểu hiện của rối loạn tuyến giáp khác nhau tùy thuộc vào việc tuyến hoạt động quá mức hay hoạt động kém, với các triệu chứng phát triển dần dần theo thời gian.

Cường giáp (Tuyến giáp hoạt động quá mức)

Giảm cân mặc dù cảm giác thèm ăn bình thường hoặc tăng lên, nhịp tim nhanh, đổ mồ hôi tăng lên, hồi hộp, run tay và không chịu nhiệt xảy ra với tuyến giáp hoạt động quá mức. Các triệu chứng bổ sung có thể bao gồm tăng nhu động ruột và yếu cơ.
Suy giáp (Tuyến giáp hoạt động kém)

Mệt mỏi, tăng cân, nhạy cảm với lạnh, da khô và yếu cơ cho thấy tuyến giáp hoạt động kém. Những triệu chứng này thường phát triển chậm trong nhiều tháng hoặc nhiều năm, kèm theo táo bón, tóc mỏng và giữ nước.
Rối loạn giấc ngủ

Cả hai tình trạng đều ảnh hưởng đến giấc ngủ – cường giáp có thể gây khó ngủ và bồn chồn, trong khi suy giáp có thể dẫn đến buồn ngủ quá mức vào ban ngày và mệt mỏi kéo dài.
Thay đổi tâm trạng

Cường giáp thường dẫn đến lo lắng, cáu kỉnh và cảm xúc không ổn định, trong khi suy giáp có thể góp phần gây trầm cảm, suy nhận thức và giảm tinh thần minh mẫn.
Thay đổi thể chất

Thay đổi da, tóc và móng tay xảy ra trong cả hai tình trạng. Suy giáp gây ra da khô, thô và móng tay giòn, trong khi cường giáp có thể dẫn đến da ấm, ẩm và tóc mỏng.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Nhiều yếu tố có thể dẫn đến rối loạn chức năng tuyến giáp, từ tình trạng tự miễn dịch đến ảnh hưởng của môi trường.

Rối loạn tự miễn

Bệnh Graves gây ra cường giáp, trong khi viêm tuyến giáp Hashimoto dẫn đến suy giáp thông qua các cuộc tấn công của hệ thống miễn dịch lên mô tuyến giáp. Những tình trạng này thường xảy ra trong gia đình và có thể tiến triển dần dần.
Điều trị y tế

Một số loại thuốc (ví dụ: amiodarone, lithium) và xạ trị cổ có thể làm gián đoạn chức năng tuyến giáp. Phẫu thuật tuyến giáp trước đây cũng có thể dẫn đến mất cân bằng hormone.
Yếu tố di truyền

Tiền sử gia đình làm tăng khả năng phát triển rối loạn tuyến giáp, đặc biệt là các loại tự miễn dịch.
Giới tính và tuổi tác

Phụ nữ phải đối mặt với nguy cơ rối loạn tuyến giáp cao hơn, với tỷ lệ mắc bệnh tăng lên sau khi mang thai hoặc sau này trong cuộc sống.
Sự có thai

Thay đổi nội tiết tố trong và sau khi mang thai có thể gây ra rối loạn chức năng tuyến giáp tạm thời hoặc vĩnh viễn. Theo dõi thường xuyên trong suốt thai kỳ giúp phát hiện và kiểm soát những thay đổi này.

Phương pháp chẩn đoán

Xét nghiệm máu: Chúng đo nồng độ hormone tuyến giáp (T3 và T4) và hormone kích thích tuyến giáp (TSH) để kiểm tra xem tuyến giáp hoạt động quá mức hay hoạt động kém. Các xét nghiệm máu bổ sung có thể kiểm tra các kháng thể chỉ ra các tình trạng tuyến giáp tự miễn, chẳng hạn như bệnh Graves hoặc viêm tuyến giáp Hashimoto.
Chụp tuyến giáp: Xét nghiệm hình ảnh này cho thấy tuyến giáp đang hoạt động tốt như thế nào. Một lượng nhỏ chất phóng xạ được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết của tuyến, giúp bác sĩ đánh giá bất kỳ khu vực hoạt động quá mức hoặc kém hoạt động nào và đánh giá các nốt sần.
Kiểm tra siêu âm: Quét này tạo ra hình ảnh của tuyến giáp. Nó giúp bác sĩ phát hiện các nốt sần, u nang hoặc các bất thường khác có thể cần đánh giá thêm.

Lựa chọn điều trị

Rối loạn tuyến giáp được kiểm soát bằng thuốc để duy trì nồng độ hormone ổn định. Điều trị đòi hỏi phải xét nghiệm máu thường xuyên và đánh giá triệu chứng để đảm bảo hiệu quả.

Liệu pháp thay thế hormone

Đối với suy giáp, levothyroxine thay thế các hormone tuyến giáp bị thiếu. Liều lượng được điều chỉnh dựa trên kết quả xét nghiệm máu và theo dõi triệu chứng. Hầu hết các cá nhân cần điều trị suốt đời, với điều chỉnh liều định kỳ để duy trì chức năng tuyến giáp thích hợp.

Thuốc chống tuyến giáp

Đối với cường giáp, các loại thuốc như carbimazole hoặc propylthiouracil làm giảm sản xuất hormone quá mức. Điều trị thường kéo dài 12-18 tháng, theo dõi thường xuyên để điều chỉnh liều lượng khi cần thiết.

Trải qua các triệu chứng mất cân bằng tuyến giáp?

Tham khảo ý kiến chuyên gia được công nhận của chúng tôi để có kế hoạch điều trị cá nhân ngay hôm nay.

Yêu cầu

Phòng ngừa và quản lý

Theo dõi chức năng tuyến giáp thường xuyên cho phép phát hiện sớm những thay đổi. Một chế độ ăn uống cân bằng cung cấp các khoáng chất thiết yếu như iốt và selen, hỗ trợ sức khỏe tuyến giáp. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh tuyến giáp nên duy trì lịch trình dùng thuốc nhất quán, xét nghiệm máu định kỳ và tham dự các cuộc hẹn tái khám. Các kỹ thuật hoạt động thể chất và quản lý căng thẳng có thể giúp giảm các triệu chứng. Ghi lại những thay đổi triệu chứng hỗ trợ bác sĩ điều chỉnh kế hoạch điều trị.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Mất bao lâu để thuốc tuyến giáp có tác dụng?

Thay thế hormone tuyến giáp thường cho thấy hiệu quả ban đầu trong vòng 2-3 tuần. Tuy nhiên, để đạt được mức độ hormone tối ưu và giải quyết đầy đủ triệu chứng có thể mất 3-6 tháng. Xét nghiệm máu thường xuyên giúp tinh chỉnh liều lượng.

Điều gì xảy ra nếu rối loạn tuyến giáp không được điều trị?

Suy giáp không được điều trị có thể dẫn đến cholesterol cao, bệnh tim và trong trường hợp nghiêm trọng là hôn mê phù mác. Cường giáp không kiểm soát được có thể gây ra nhịp tim không đều, mất xương và cơn bão giáp, một tình trạng đe dọa tính mạng cần được chăm sóc khẩn cấp.